پنجشنبه ۱۶ فروردین ۰۳

فعل در دستور زبان تركي استانبولي

زبان تركي ، آموزش زبان تركي استانبولي ،فيلم آموزش زبان تركي استانبولي،كتاب آموزش زبان تركي،آموزش رايگان زبان تركي،آموزش تركي

زمان روايتي ماضي نقلي در دستور زبان تركي

۴,۵۳۸ بازديد

خود ماضي نقلي :

        صرف مثبت 

       حالت سوالي صرف مثبت

        صرف منفي

        حالت سوالي صرف منفي

زمان روايتي ماضي نقلي öğrenilen geçmiş zamanın rivayeti

كار و فعلي كه در گذشته انجام شده است را همراه با شك و ترديد بيان مي كند.

 فعل + -mIş + (i-) + پسوند روايتي  +  شناسه

mIş : mış/miş/muş/müş

پسوند روايتي همان پسوند زمان گذشته نقلي است يعني :

mış/miş/muş/müş                                                                                    

 

شخص

حالت جدا

حالت چسبيده

پسوند شخصي

ben

git-miş i-miş-im

git-miş-miş-im

im /im /um /üm

sen

git-miş i-miş-n

git-miş-miş-sin

sın /sin /sun /sün

o

git-miş i-miş

git-miş-miş

-

biz

git-miş i-miş-iz

git-miş-miş-iz

iz /iz /uz /üz

siz

git-miş i-miş-niz

git-miş-miş-siniz

sınız/siniz/
sunuz/sünüz

onlar

git-miş i-miş-ler

git-miş-miş-ler

ler/lar

 در حالت چسبيده حرف i حذف مي شود.

معني فعل مي شود:

گويا، مثل اينكه دوست داشته ام، داشته اي، داشته است، ...

 

 

Camı ben kırmışmışım.

گويا شيشه را من شكسته بوده ام. (خودم خبر نداشته ام، بهم گفتن )

Akşam beni ziyarete gelmişmiş.

مثل اينكه عصر براي ديدن من آمده بوده است.

işlerini zamanında bitirmişmiş.

گويا كارهايش را سر وقت تمام كرده است.

 

حالت منفي با آمدن me/ma قبل از پسوند mIş ساخته ميشود. كه دو حالت –mamışmış و –memişmiş طبق هماهنگي اصوات ساخته مي شود.

شخص

حالت چسبيده

ben

Git-me-miş-miş-im

sen

Git-me-miş-miş-sin

o

Git-me-miş-miş

biz

Git-me-miş-miş-iz

siz

Git-me-miş-miş-siniz

onlar

Git-me-miş-miş-ler

Git-me-miş-ler-miş

 سوم شخص جمع دو حالت دارد.

Ahmet hiç basketbol oynamamışmış.

گويا، مثل اينكه احمد اصلا بسكتبال بازي نكرده است.

Beni hiç unutmamışmış.

گويا مرا اصلا فراموش نكرده است.

افعال تركيبي حكايتي و روايتي در زبان تركي

۲,۰۳۲ بازديد

افعال تركيبي حكايتي hikaye birleşik çekimi

براي نشان دادن وقوع فعل در گذشته و تمام شدن آن به كار مي رود. غير از وجه امري ديگر افعال حالت حكايتي دارند.

ساخت فعل حكايتي

فعل  + پسوند زمان ساده + (i-) + -dı/ -di/-du/- dü (-tı/ ti/- tu/ -tü) + شناسه

 

پسوند به كار رفته همان پسوند زمان گذشته ساده است.

 

افعال تركيبي روايتي rivayet birleşik çekimi

براي نشان دادن اين كه فعل را از كسي ديگر شنيده ايم، يا بعدا متوجه شده ايم از اين تركيب استفاده مي شود. غير از افعال گذشته ساده و وجه امري افعال ديگر ديگر حالت روايتي دارند.

ساخت فعل روايتي

فعل  + پسوند زمان ساده + -mış/ -miş/-muş/- müş  + شناسه

پسوند به كار رفته همان پسوند ماضي نقلي است.

زمان حكايتي آينده - آينده در گذشته

۲,۸۳۶ بازديد

خود زمان آينده ......... gelecek zaman

 صرف مثبت 

 حالت سوالي صرف مثبت

 صرف منفي

زمان حكايتي زمان آينده  gelecek zamanın hikayesi يا زمان آينده در گذشه

اين زمان در فارسي وجود ندارد اما با استفاده از عباراتي معني مي‌شود. معني فعل در اين زمان يعني كاري كه در گذشته  اتفاق افتاده و قرار بوده كه در آينده (نسبت به آن زمان) اتفاق بيفتد. (و اكثرا هم اتفاق نيفتاده است)  مثلا اگر امروز روز پنج شنبه باشد و من هفته پيش روز جمعه تصميم گرفته بودم كه دو روز بعد يكشنبه به پارك بروم و نتوانسته‌ام برم، يعني در گذشته كاري را قرار بوده در آينده انجام بدهم. در اين حالت فعل gidecektim يعين قرار بوده بروم (و نتوانستم/يا نشد بروم) استفاده مي‌شود. حالت جدا

زمان حكايتي زمان حال- گذشته استمراري

۶,۷۳۹ بازديد

خود زمان حال:

زمان حال......... Şimdiki Zaman

        صرف مثبت

        حالت سوالي صرف مثبت

       تنگ شدن مصوت ünlü daralması

        زمان حال استمراري makta/-mekte-

        صرف منفي

        حالت سوالي صرف منفي

 

زمان حكايتي زمان حال  şimdiki zamanın hikayesi

 

معادل زمان گذشته استمراري است.

فعل + (ı, i, u, ü)yor + -du (  پسوند حكايتي) +  پسوند شخصي

پسوند حكايتي همان پسوند زمان گذشته ساده است يعني :

dı/di/du/dü                                  

كه در اينجا به علت هماهنگي صوتي با yor فقط du به كار مي‌رود.     

شكل نوشتار اين فعل دو حالت دارد يا به صورت چسبيده يا جدا اما اكثرا در گفتار به صورت چسبيده تلفظ مي شود.

زمان حكايتي مضارع در دستور تركي

۲,۶۱۶ بازديد

مي تونيد نگاهي به خود زمان مضارع بندازيد:

صرف مثبت

        صرف منفي        

       حالت سوالي صرف مثبت

        حالت سوالي صرف منفي 

زمان حكايتي زمان مضارع geniş zamanın hikayesi

معادل زمان مضارع در گذشته است.

فعل + -r/ -(ı, i, u, ü)r/ -(a,e)r + (i-) + پسوند حكايتي +  پسوند شخصي

پسوند حكايتي همان پسوند زمان گذشته ساده است يعني :

dı/di/du/dü                                                                                    

شكل نوشتار اين فعل دو حالت دارد يا به صورت چسبيده يا جدا اما اكثرا در گفتار به صورت چسبيده تلفظ مي شود. وقتي كه حالت چسبيده هست بنا به قانون هماهنگي صامتها پسوندهاي رديف يك استفاده مي‌شود.


I : ı/i/u/ü

شخص

حالت جدا

حالت چسبيده

پسوند شخصي

معني

ben

Yap-ar i-di-m

Yap-ar-dı-m

m

انجام مي‌دادم

sen

Yap-ar i-di-n

Yap-ar-dı-n

n

انجام مي‌دادي

o

Yap-ar i-di

Yap-ar-dı

-

انجام مي‌داد

biz

Yap-ar i-di-k

Yap-ar-dı-k

k

انجام مي‌داديم

siz

Yap-ar i-di-niz

Yap-ar-dı-nız

-nIz

انجام مي‌داديد

onlar

Yap-ar i-di-ler

Yap-ar-dı-lar

Yap-ar-lar-dı

ler/lar

انجام مي‌دادند

زمان حكايتي زمان حال - گذشته استمراري

۲,۵۹۵ بازديد

زمان حكايتي زمان حال şimdiki zamanın hikayesi 

معادل گذشته استمراري است.

فعل + -(ı, i, u, ü)yor + (i-) + پسوند حكايتي +  پسوند شخصي

پسوند حكايتي همان پسوند زمان گذشته ساده است يعني :

dı/di/du/dü                                                                                    

به علت وجود yor در اينجا فقط du به كار مي رود.

فعل مركب با فعل كمكي etmek

۲,۱۵۴ بازديد

فعل مركب با فعل كمكي etmek :

معادل فعل كمكي كردن در فارسي است.

Yardım etmek

كمك كردن

Tamir etmek

تعمير كردن


Bana yardım edebilir misin?

مي تواني كمكم كني؟

در حالاتي كه با اضافه شدن فعل  به اسم افتادگي مصوت يا توليد مصوت (از حوادث صوتي) صورت مي گيرد فعل مركب به صورت چسبيده نوشته مي شود.

Sabır+etmek : sabretmek

صبر كردن

Seyir+etmek : seyretmek

تماشا كردن

Zan+ etmek : zannetmek

گمان كردن 

 

Günde iki saat televizyon seyrediyorum.

هر روز دو ساعت تلويزيون تماشا مي كنم