فعل + -dı/-di/-du/-dü; -tı/-ti/-tu/-tü + شناسه
نكته: پسوندهاي tı/-ti/-tu/-tü زماني كاربرد دارند كه فعل به يكي از صامتهاي بيواك (k, f,ş, ç, s, p, t, h) ختم شود. راهنماي استفاده از پسوند زمان گذشته:
آخرين مصوت فعل |
مصوت پسوند |
پسوند |
شناسه siz |
شناسه onlar |
a- ı |
ı |
dı/tı |
-nız |
-lar |
e- i |
i |
di/ti |
-niz |
-ler |
o- u |
u |
du/tu |
-nuz |
-lar |
ö- ü |
ü |
dü/tü |
-nüz |
-ler |
برچسبها:
زمان وسيع (عمومي) ...................geniş zaman
اين زمان، حركت، كار و وقوع فعل را در هر زمان به طور پيوسته انجام شدنش را مي رساند. اين زمان مي تواند در هر سه زمان گذشته، حال و آينده قرار گيرد و مختص زبان تركي است. شنونده نمي تواند تثبيت كند كه فعل بيان شده از سوي گوينده فعل دقيقا از چه زماني آغاز شده و آيا هنوز تداوم دارد يا نه. از اين رو نام زمان وسيع يا عمومي را به آن داده اند.
برچسبها:
در سوالي كردن صرف منفي زمان حال، پسوند سوالي mu (mı) را قبل از پسوند شخصي مي آوريم. در اين حالت در اول شخص مفرد و جمع به دليل قرار نگرفتن دو مصوت پشت سر هم حرف ميانجي y قرار مي گيرد.
دقت : در سوم شخص جمع پسوند شخص قبل از پسوند سوالي مي آيد.
پسوند هاي نفي : -mı, -mi, -mu, -mü
Fiil + -mı, -mi, -mu, -mü + -yor + mu + kişi eki |
ريشه فعل + -mı, -mi, -mu, -mü + -yor + mu + پسوند شخصي |
شخص |
oku- |
|
ben |
Oku-mu-yor mu-y-um? |
(آيا) نمي خوانم؟ |
sen |
Oku-mu-yor mu-sun? |
(آيا) نمي خواني؟ |
o |
Oku-mu-yor mu? |
(آيا) نمي خواند؟ |
biz |
Oku-mu-yor mu-y-uz? |
(آيا) نمي خوانيم؟ |
siz |
Oku-mu-yor mu-sunuz? |
(آيا) نمي خوانيد؟ |
onlar |
Oku-mu-yor- lar mı? |
(آيا) نمي خوانند؟ |
شخص |
gel- |
|
ben |
Gel-mi-yor mu-y-um? |
(آيا) نمي آيم؟ |
sen |
Gel-mi-yor mu-sun? |
(آيا) نمي آيي؟ |
o |
Gel-mi-yor mu? |
(آيا) نمي آيد؟ |
biz |
Gel-mi-yor mu-y-uz? |
(آيا) نمي آييم؟ |
siz |
Gel-mi-yor mu-sunuz? |
(آيا) نمي آييد؟ |
onlar |
Gel-mi-yor- lar mı? |
(آيا) نمي آيند؟ |
Şimdi kar yağmıyor mu? |
الان برف نمي بارد؟ |
Ben yazmıyor muyum? |
من نمي نويسم؟ |
Alışveriş yapmıyor muyuz? |
خريد نمي كنيم؟ |
برچسبها:
در سوالي كردن صرف مثبت زمان حال، پسوند سوالي mu (mı) را قبل از پسوند شخصي مي آوريم. در اين حالت در اول شخص مفرد و جمع به دليل قرار نگرفتن دو مصوت پشت سر هم حرف ميانجي y قرار مي گيرد.
دقت : در سوم شخص جمع پسوند شخص قبل از پسوند سوالي مي آيد.
Fiil + -ı, -i, -u, -ü + -yor + mu + kişi eki |
ريشه فعل+ -ı, -i, -u, -ü + -yor + mu + پسوند شخصي |
شخص |
oku- |
|
ben |
Oku-yor mu-y-um? |
مي خوانم؟ |
sen |
Oku-yor mu-sun? |
مي خواني؟ |
o |
Oku-yor mu? |
مي خواند؟ |
biz |
Oku-yor mu-y-uz? |
مي خوانيم؟ |
siz |
Oku-yor mu-sunuz? |
مي خوانيد؟ |
onlar |
Oku-yor- lar mı? |
مي خوانند؟ |
شخص |
gel- |
|
ben |
Gel-iyor mu-y-um? |
مي آيم؟ |
sen |
Gel-iyor mu-sun? |
مي آيي؟ |
o |
Gel-iyor mu? |
مي آيد؟ |
biz |
Gel-iyor mu-y-uz? |
مي آييم؟ |
siz |
Gel-iyor mu-sunuz? |
مي آييد؟ |
onlar |
Gel-iyor- lar mı? |
مي آيند؟ |
Sen de geliyor musun? |
تو هم مي آيي؟ |
Ankara’yı seviyor mu? |
آنكارا را دوست مي دارد؟ |
Köpekten korkuyor musunuz? |
از سگ مي ترسيد؟ |
Ne oldu? Ağlıyor musun? |
چي شد؟ گريه مي كني؟ |
برچسبها:
صرف منفي.. olumsuz çekim
فرمول ايجاد زمان حال منفي :
Fiil + -mı/ -mi/ -mu/ -mü + -yor + kişi eki |
ريشه فعل + -mı/ -mi/ -mu/ -mü + -yor + پسوند هاي شخصي |
به علت قانون هماهنگي مصوت ها در زمان حال هميشه پسوند هاي شخصي زير به كار برده مي شود :
برچسبها:
زمان حال رسمي şimdiki zaman
براي زمان حال استمراري از پسوند –makta /-mekte استفاده مي شود كه بعد از فعل مي آيد. پسوند زمان حال yor در زبان عاميانه بيشتر و پسوند –makta /-mekte بيشتر در زبان نوشتار كاربرد دارد.
اگر آخرين مصوت فعل كلفت باشد از –makta استفاده مي شود.
اگر آخرين مصوت فعل ظريف باشد از –mekte استفاده مي شود. به عبارت ديگر به مصدر ta و te اضافه مي شود :
yüzmek Yüz + mekte =yüzmekte |
شنا كردن در حال شنا كردن |
Yaşamak Yaşamakta |
زندگي كردن در حال زندگي كردن |
مثال :
Ali izmir’de yaşıyor. Ali izmir’de yaşamakta. |
علي در ازمير زندگي مي كند. علي در ازمير در حال زندگي (كردن) است |
Üç gündür yağmur yağıyor. Üç gündür yağmur yağmakta. |
سه روز است باران مي بارد. باران سه روز در حال باريدن است. |
Her gün spor yapıyorum. Her gün spor yapmaktayım. |
هر روز ورزش مي كنم. هر روز ورزش مي كنم (مداوم). |
برچسبها:
صرف مثبت. olumlu çekim
فرمول ايجاد زمان حال :
Fiil + -ı, -i, -u, -ü + -yor + kişi eki |
|
|
به علت قانون هماهنگي مصوت ها در زمان حال هميشه پسوند هاي شخصي زير به كار برده مي شود :
برچسبها:
درود بر شما اين وبلاگ به صورت تخصصي به شما آموزش زبان تركي استانبولي ميده با گردآوري مطالب و ذكر منابع،دوستان نظرات و پيشنهادات خودشونو براي ما بفرستيد و از موضوعات براي بهره بهتر استفاده نماييد.يا حق