صفت هاي اشاره ..........İşaret sıfatları
اسم ها را ضمن اشاره، مشخص مي كند. پر كاربردترين صفت هاي اشاره صفت هاي زير هستند، همان ضماير اشاره هستند :
|
bu |
براي اشاره به نزديك - اين |
|
şu |
براي اشاره به كمي دورتر - اين |
|
o |
براي اشاره به دور يا چيزي كه ديده نمي شود. - آن |
ضماير پرسشي soru adılları
ضمير kim : به معناي چه‌كسي، كه هست. در مورد انسان به كار مي‌رود.با پسوند هاي حالت اسمي و پسوند جمع نيز به كار مي رود. اين ضمير در تركي آذربايجاني نيز وجود دارد.
|
Kimi arıyorsunuz? |
دنبال چه كسي هستيد؟ |
|
Kime gidiyorsun? |
به (خانه ي) كي مي روي؟ |
|
Kimin güneş gözlüğü var? |
چه كسي عينك آفتابي دارد؟ |
|
Kimleri davet ettin? |
چه كساني را دعوت كردي؟ |
ضماير مبهم belirsizlik adılları
ضماير پر كاربرد مبهم اين ها هستند:
|
hepsi |
همه اش، همگي |
|
herkes |
هر كس، هر كسي |
|
biri |
يكي، كسي |
|
başkası |
ديگري |
|
diğeri |
غيري، ديگري |
|
birçoğu |
بسياري، مقدار زيادي |
|
birkaçı |
چند، چندي، تعدادي |
|
bazısı |
بعضي، برخي |
|
birazı |
اندكي، قدري، كمي |
|
kimi |
گاهي، برخي، بعضي |
|
kimisi |
بعضي اش (از)، برخي از |
|
hiç kimse |
هيچ كس |
|
kimse |
هر كس، هر كسي، هيچ كس |
ضماير مبهم، پسوند هاي حالت اسمي مي توانند بگيرند
|
biri sizi arıyor. |
يكي دنبال شما مي گرده. |
|
çoğu derse zamanında gelir. |
اكثرشون سر وقت به كلاس (درس) مي آيند. |
|
birçoğu bizim akrabımız. |
اكثرشون فاميل ما هستند. |
|
kimisi döneri sevmiyor. |
بعضي شون كباب دونر رو دوست ندارند. |
|
kimileri kış mesvsimini sevmiyor. |
بعضي هاشون فصل زمستان رو دوست ندارند. |
ضماير اشاره işaret adılları
|
bu |
اين |
bunlar |
اينها |
|
şu |
اين / آن |
şunlar |
اينها / آنها |
|
o |
آن / او |
onlar |
آنها |
şu براي اشاره به چيزي كه كمي دور است (نسبت به اين) به كار مي رود. به عبارتي براي اشاره به حالتي بين اين و آن به كار مي رود. اكثرا معناي اين مي‌دهد. ضماير اشاره مي توانند پسوند جمع و پسوند هاي حالت اسمي يا پسوند ديگري بگيرند در اين صورت حرف ميانجي n بين ضمير و پسوند قرار مي‌گيرد.
ضمير انعكاسي در تركي كلمه kendi هست كه به معني «خود» است. اين ضمير همراه با پسوند هاي مالكيت استفاده مي شود.
|
مفرد |
جمع |
||||||
|
Ben |
من |
kendim |
خودم |
Biz |
ما |
kendimiz |
خودمان |
|
Sen |
تو |
kendin |
خودت |
Siz |
شما |
kendiniz |
خودتان |
|
o |
او |
kendisi kendi |
خودش |
onlar |
آنها |
kendileri |
خودشان |
1- ضماير شخصي kişi adılları
|
شخص |
مفرد |
جمع |
||
|
اول |
ben |
من |
Biz |
ما |
|
دوم |
Sen |
تو |
Siz |
شما |
|
سوم |
o |
او |
onlar |
ايشان |
قاعده : پسوند هاي حالت اسمي مي توانند به ضمير متصل شوند.
ضماير ben و sen وقتي پسوند حالت جهتي ( a يا e ) به خود مي گيرند به ترتيب به bana و sana ( به جايbene و sene ) تبديل مي شوند.
فعل مركب با فعل كمكي etmek :
معادل فعل كمكي كردن در فارسي است.
|
Yardım etmek |
كمك كردن |
|
Tamir etmek |
تعمير كردن |
|
Bana yardım edebilir misin? |
مي تواني كمكم كني؟ |
در حالاتي كه با اضافه شدن فعل به اسم افتادگي مصوت يا توليد مصوت (از حوادث صوتي) صورت مي گيرد فعل مركب به صورت چسبيده نوشته مي شود.
|
Sabır+etmek : sabretmek |
صبر كردن |
|
Seyir+etmek : seyretmek |
تماشا كردن |
|
Zan+ etmek : zannetmek |
گمان كردن |
|
Günde iki saat televizyon seyrediyorum. |
هر روز دو ساعت تلويزيون تماشا مي كنم |