-dıkça/-dikçe /-dukça /-dükçe
-tıkça/-tikçe /-tukça /-tükçe
معني «هر چه ...»، «هر وقت كه» به فعل مي دهد همراه با استمرار. در واقع دوام و وقوع فعل دوم بستگي به استمرار فعلي دارد كه با اين پسوند مي آيد. در معني مي توان كلمه «بيشتر، كمتر، صفت+تر» افزود. توازن وقوع فعل بين دو فعل وجود دارد.
حالت منفي با آمدن –me/-ma قبل از پسوند ساخته ميشود.
Büyüdükçe annesine benziyor. |
هر چه بزرگتر ميشود به مادرش شباهت (بيشتري) پيدا مي كند. |
Gün geçtikçe sen değişiyorsun. |
هر چه روز ميگذرد (زمان مي گذرد) تو تغيير مي كني. |
Kış yaklaştıkça havalar soğuyor. |
هر چه كه زمستان نزديك ميشود هوا سردتر مي شود. (با نزديك شدن زمستان هواها سردتر ميشود) |
Paramız arttıkça arabamızın modelini değiştiririz. |
هر وقت پولمان زياد شد مدل ماشينمان را عوض مي كنيم. |
مي توان گفت معني gittikçe دقيقا «رفته رفته» است اما براي افعال ديگري مثلا okudukça معني «خوانده خوانده» يا براي geldikçe «آمده آمده» استفاده نمي شود. اين مثال براي درك بيشتر شما گفته شد.