جمعه ۳۱ فروردین ۰۳

انواع پسوند در دستور زبان تركي (بخش دوم)

زبان تركي ، آموزش زبان تركي استانبولي ،فيلم آموزش زبان تركي استانبولي،كتاب آموزش زبان تركي،آموزش رايگان زبان تركي،آموزش تركي

انواع پسوند در دستور زبان تركي (بخش دوم)

۴,۵۴۵ بازديد

پسوند بازگشتي ساخت فعل از فعل n 

فعل بازگشتي (dönüşlülük) است يعني فعل به خود فاعل برمي گردد، به نوعي فاعل و مفعول يكي است. در تركي آذربايجاني نيز وجود دارد. در ترجمه فارسي شايد زياد مشخص نباشد ولي در كاربرد تركي آن فعلي كه با n آمده مشخص كننده اين حالت است.

süslemek

تزيين كردن

süslenmek

خود را مزين كردن

övmek

ستايش كردن(ديگري را)

övünmek

مفتخر شدن، فخر كردن

yıkamak

شستن

yıkanmak

استحمام كردن، شستشو شدن

 

Evde saatlerce gezindi.

توي خانه ساعت ها گشت كرد.

Oyuncular yıkanmaya gittiler.

بازيكنان رفتند حمام بكنند. 

 

بعضا پسوند بازگشتي حرف l مي شود كه كاربردش كمتر از n هست.

 

bozmak

خراب كردن

bozulmak

خراب شدن

sarmak

فراگرفتن، محصور كردن

sarılmak

در آغوش گرفتن

 

حروف l همچنين مجهول ساز هم هست.

پسوند ساخت فعل از اسم le

le/la

از پسوندهاي بسيار فعال تركي است كه از اسم فعل مي سازد.

baş

سر، اول، آغاز

başlamak

آغاز كردن

göz

چشم

gözlemek

مشاهده كردن، منتظر بودن

serin

خنك

serinlemek

خنك شدن

 

Bu güz üniversiteye başlayacağım. 

پاييز دانشگاه را شروع خواهم كرد.

Serinlemek için havuza geldim.

براي خنك شدن به استخر آمدمپ.

 

 


با آمدن حرف هاي n ، ş ، t بر سر اين پسوند، حالت هاي جديدي نيز به وجود مي آيد. (اين حروف خواص خود را دارند كه در بخش مربوطه اشاره خواهد شد. مثلا حرف ş مفهوم شراكتي يا متقابل را مي رساند. حرف n مفهوم عطف به خود، حرف t مفهوم تعدي به غير را مي رساند.

lAş, lAt, lAn

hasta

مريض

hastalanmak

مريض شدن

bir

يك

birleşmek

متحد شدن

serin

خنك

serinletmek

خنك كردن

 

 پسوند ساخت فعل از اسم el/al

 

el/al

مفهوم شدن به اسم مي دهد، نوعي تغيير حالت را بيان مي كند:

düz

راست، درست

düzelmek

درست شدن

çok

زياد

çoğalmak

زياد شدن

az

كم

azalmak

كم شدن

 

Hastanın durumu düzeliyor. 

وضع مريض بهتر مي شود.

Açık havada sıkıntım azalıyor

در هواي آزاد استرسم كم مي شود.

 پسوند توليد كننده فعل مجهول از فعل

 

-(I)l

I: ı, i, i, ü

پسوند مجهول‌ساز است.

aç-

باز كردن

açıl-

باز شدن

yaz-

نوشتن

yazıl-

نوشته شدن

sev-

دوست داشتن

sevil-

دوست داشته شدن

kır-

شكستن

kırıl-

شكسته شدن



Galerideki tüm arabalar satılmış.

تمام ماشين‌هاي گالري فروخته‌شده است.

 پسوند اشتقاقي فعل از فعل t

 

-t

پسوند تعدي ساز است. معمولا به آخر فعل هايي كه به مصوت يا l يا r ختم مي‌شوند مي‌آيد.

bekle-

منتظر بودن

beklet-

به انتظار گذاشتن

büyü-

بزرگ شدن

büyüt-

بزرگ كردن

anla-

فهميدن

anlat-

نقل كردن، فهماندن

azal-

كم شدن

azalt-

كم كردن

Otur-

نشستن

Oturt-

نشاندن

 

Tansu bugün beni üç saat bekletti.

تانسو امروز منو 3 ساعت معطل كرد.

 

 

فعل bekletti زمانش، گذشته ساده است (görülen geçmiş zaman). معني منتظر گذاشتن، كاشتن كسي سر جايي، به انتظار گذاشتن مي دهد. 

 پسوند ساخت فعل از فعل r

 

-(I)r

I: ı, i, i, ü

پسوند تعدي ساز است.  

bit-

تمام شدن

bitir-

تمام كردن

piş-

پخته شدن

pişir-

پختن

iç-

نوشيدن

içir-

نوشاندن

aş-

گذشتن

aşır-

گذراندن



پسوند ساخت فعل از فعل dir

 

-dır /- dir; - dur /- dür

-tır /- tir; - tur /- tür

پسوند تعدي ساز هست، معادل تركي اش ettirgenlik eki . فعل متعدي(سببي آموزش زبان تركي) مي‌سازد . فاعل وقوع و انجام فعل را توسط فرد يا عامل  ديگري انجام مي‌دهد. اكثرا با فعل هاي تك هجايي مي‌آيد. اگر فعل چند هجايي باشد با فعل هايي كه حرف آخر آنها  /l/ يا /r/ و همچنين مصوت نباشد مي‌آيد. 

Ölmek

مردن

Öldürmek

كشتن

Yaz-

نوشتن

Yazdır-

توسط ديگري نوشتن

Gül-

خنديدن

Güldür-

خنداندن

Sevin-

خوشحال شدن

Sevindir-

خوشحال كردن

Bil-

دانستن

Bildir-

آگاه كردن، گزارش دادن

Sil-

پاك كردن

Sildir-

توسط ديگري پاك كردن

 

Öğretmen tahtayı sildi.

معلم تخته را پاك كرد.

Öğretmen tahtayı esra’ya sildirdi.

معلم تخته را توسط اسرا پاك كرد. 

تا كنون نظري ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در رویا بلاگ ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.